Academie
HNN Gebouw

Losmaakbaarheid


De losmaakbaarheid van onderdelen is belangrijk voor de tussentijdse aanpassing van een gebouw, om onderhoud te vereenvoudigen én om toekomstig hergebruik mogelijk te maken. Sturen op losmaakbaarheid is daarom een belangrijk onderdeel van HNN.

Principe

Ontwerp en bouw met een zo hoog mogelijke losmaakbaarheid

Categorie

Standaard

Meet-/Bepalingsmethode

Circular Buildings – een meetmethodiek voor losmaakbaarheid, v2.0

Eenheid

%

Onderbouwing

De losmaakbaarheid van een gebouw is de mate waarin objecten demontabel zijn op alle mogelijke gebouwniveaus, zonder afbreuk te doen aan de functie van het object (of omliggende objecten) om zo de bestaande waarde te beschermen. Losmaakbaarheid is een randvoorwaarde om circulair bouwen mogelijk te maken: een onlosmaakbaar object kan immers niet geoogst worden en dus niet (hoogwaardig) worden hergebruikt.

De meetmethode voor de losmaakbaarheidsindex is in detail uitgewerkt in het rapport Circular buildings: Een meetmethodiek voor losmaakbaarheid v2.0. (Van Vliet, van Grinsven, & Teunizen, 2021). Van ieder product is de losmaakbaarheidsindex (LI) berekend door de losmaakbaarheidsfactoren ‘Type Verbinding’, ‘Toegankelijkheid van de verbinding’, ‘Randopsluiting’ en ‘Doorkruisingen’ te beoordelen.

De losmaakbaarheidsindex illustreert hoe losmaakbaar een product of element is, met als laagste score 0,10 (niet losmaakbaar) en als hoogste score 1,00 (zeer gemakkelijk losmaakbaar).

Toelichting

  1. We hanteren de losmaakbaarheidsindex conform de gepubliceerde meetmethode 2.0, omdat deze opgenomen is in de Transitieagenda Circulaire Bouweconomie, BREEAM-NL en BCI Gebouw. 
  2. De losmaakbaarheid op gebouwniveau is een gewogen gemiddelde (op basis van de milieu-impact van de gebouwlagen) van de losmaakbaarheid op verschillende gebouwlagen.  Daarom is het belangrijk om te sturen op losmaakbaarheid per gebouwlaag. Binnen dit document zijn de gebouwlagen toegelicht onder hoofdstuk 4.
  3. Om te komen tot de losmaakbaarheidsindex 2.0, is voortgebouwd op Transformable Buildings (Elma Durmsevic). Tijdens het opstellen van de losmaakbaarheidsindex 2.0 zijn keuzes gemaakt om de meetmethode te vereenvoudigen; de losmaakbaarheidindex 2.0 maakt een keuze in de meest relevante factoren voor de losmaakbaarheid van een gebouw.

Downloads

Circular Buildings – een meetmethodiek voor losmaakbaarheid (2.0)
Meer informatie

Download bestand

Links

Vragenlijst projectevaluatie

Losmaakbaarheid

Vraag 1

Wat is de mate van losmaakbaarheid voor het gehele gebouw en per gebouwlaag? Geef dit aan op basis van de Losmaakbaarheidsindex (LI).

Verificatiemethode

  • BCI Gebouw
  • Eigen berekening, op basis van de leidraad Circular Buildings: een meetmethodiek voor losmaakbaarheid (versie 2.0)
  • Anders, namelijk …

Vraag 2

Wat zijn de belangrijkste maatregelen die hebben bijgedragen aan een hoge mate van losmaakbaarheid? Noem er maximaal 3.